nie od razu
  • skróty od nazw przedmiotów szkolnych
    12.10.2009
    12.10.2009
    Nurtuje mnie kwestia poprawności zapisu skrótów utworzonych od nazw przedmiotów szkolnych. Wielki słownik ortograficzny podaje, że skrót od wiedza o społeczeństwie to wos. lub WOS. Czy zgodnie z ogólnymi zasadami tworzenia skrótów nie powinno być – w tym pierwszym przypadku – w.o.s.? Jaka zasada decydowała o utworzeniu skrótu wos.? Uprzejmie proszę o podanie propozycji skrócenia nazw: podstawy przedsiębiorczości, przysposobienie obronne, wiedza o kulturze.
    Pozdrawiam z poważaniem,
    Luiza
  • Błąd akcentowy, a nie zapożyczenie

    4.04.2022
    4.04.2022

    Szanowni Państwo,

    czy akcentowanie słowa "Ukraina" na trzecią sylabę od końca jest rusycyzmem?

    Serdecznie pozdrawiam

    Tomasz Chlebowski

  • Co złego, to nie ja – co złego, zabieram ze sobą
    14.06.2017
    14.06.2017
    Szanowna Redakcjo,
    jakiś czas temu rozpoczęłam pracę w nowym sklepie w miejscowości oddalonej od mojego miejsca zamieszkania o ok. 20 km. Często na pożegnanie niektóre osoby zwracają się do mnie Co złego, zabieram ze sobą. Pierwszy raz spotykam się z czymś takim. Chciałabym wiedzieć, skąd pochodzi takie wyrażenie i co oznacza.

    Z poważaniem
    Malwina
  • przymiotniki od nazw osób
    1.12.2006
    1.12.2006
    Chciałam prosić o rozstrzygnięcie pisowni przymiotników: pisma platońskie / Platońskie, jaskinia platońska / Platońska, platoński / Platoński model dialogu, kantowska / Kantowska etyka powinności, filozofia heideggerowska / Heideggerowska. Przeczytałam uważnie odpowiedzi udzielone w poradni, ale w dalszym ciągu nie wiem, czy np. ontologię arystotelesowską można pisać z dużej litery, czy mam ją traktować analogicznie do pojęcia geometria riemannowska.
    Dziękuję bardzo za odpowiedź,
    Ania P.
  • Skracać czy nie skracać?
    23.03.2006
    23.03.2006
    Czy dużym przestępstwem będzie użycie w tym samym tekście różnie wyrażonego słowa rok: „W roku 2005 rozpoczęto prace nad….” i „Pracę zakończono w 2005 r.”. Ze względu na szczupłość miejsca zależy mi na pozostawieniu skrótu, ale czasami chciałabym podkreślić, że chodzi o rok 2005.
    Serdecznie pozdrawiam – Krystyna Jędryczkowska
  • skrót od doktorka
    26.02.2013
    26.02.2013
    Czy stawiać kropkę w przypadkach zależnych skrótów mgr, dr odnoszących się do kobiet używających w odniesieniu do siebie form magisterka, doktorka?
    Dziękuję.
    Weronika Grzanka
  • przymiotni od gest
    3.04.2015
    3.04.2015
    Dzień dobry!
    Uprzejmie proszę o rozwianie moich wątpliwości – czy istnieje możliwość utworzenia przymiotnika od rzeczownika gest i jaka będzie w takim przypadku jego poprawna forma (gestykalny, gestykularny)?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam!
  • Raz jeszcze o skrótach specjalistycznych
    31.07.2017
    31.07.2017
    Dzień dobry,
    dziękując za Pańską – niezwykle budującą – odpowiedź (poniżej↓),
    w związku z interpretacją:
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rok-do-roku-w-raportach-finansowych;17065.html
    proszę Pana (lub oddelegowaną przez Pana osobę) o ustosunkowanie się do poniższych kwestii.
    Odpowiadam (jako ekonomistka z wykształcenia i filolożka z zamiłowania, co niezwykle utrudnia mi wykonywanie pracy zawodowej) za korektę różnego rodzaju dokumentacji, w tym za ostateczną cenzurę okresowych raportów giełdowych (które udostępniane są do publicznej wiadomości, czyli na wielu portalach internetowych).
    Ww. interpretacja – nader liberalna w moim odczuciu – rozpowszechnia mylny pogląd ekonomistów nieposiadających żadnego zaplecza językowego: cokolwiek napiszemy, a jest to w miarę zrozumiałe, może być stosowane (z takich tez tworzy się przeświadczenie o poprawności nagminnego zapisu „2017r.” lub „2017r”).
    Poniżej przedstawiam moje wątpliwości.
    1) Przywołany w przykładzie wskaźnik C/Z (cena na zysk) nie jest skrótem i trudno raczej rozpatrywać go w kategoriach ortografii. Jest to działanie matematyczne, w którym cenę jednej akcji dzielimy na zysk pozyskany z tej akcji (wynik równania wyraża zatem stopień opłacalności inwestycji w ów papier wartościowy). C oraz Z (ang. P i E) nie są wówczas skrótami, a symbolami (tak jak w fizyce: W – praca, R – opór elektryczny). Zatem o żadnej niepoprawności językowej (czy dopuszczaniu/niedopuszczaniu pisowni z kropkami i ukośnikiem) nie może być – moim zdaniem – mowy.
    2) Przytoczony kazus zapisu obr/s dotyczy zaś jednostki miary, a tam występują uniwersalne zasady (bez kropki): m, s, kg (taki też status nadano obr – w wersji angielskiej r).
    3) Jednakże nie mogę się zgodzić z wykładnią dla powszechnie stosowanego zapisu r/r lub (a chyba nigdy się z takim zapisem nie spotkałam) k/k. To nie są ani symbole, ani jednostki miary. Zapis r./r. po pewnej frazie oznacza działanie matematyczne, w którym porównano dany parametr (np. C – cena) z 2015 roku (r.) z tym samym parametrem w 2016 roku (r.). Czyli w skrócie „cena chleba wzrosła o 20% r./r.” (jeśli chodzi o kwartał, to przychylam się raczej do zapisu kw./kw., a już q/q na pewno nie wzbudza wątpliwości, bo jest i angielski, i bez kropki (o którą się niniejszym awanturuję): – )).
    4) Moim zdaniem zaproponowane przez Państwa skróty typu rdr. są optimum niewzbudzającym wątpliwości (bez dyskusji: – )). Jednak poprawnym zapisem jest r./r., a ze względu na rozpowszechnienie formy r/r może być ona po prostu tolerowana.
    Z góry dziękuję za odpowiedź. Przepraszam, jeśli opisałam sprawę zbyt zawile. Chętnie kwestię moich dylematów doprecyzuję
    Pozdrawiam
    Agnieszka
  • razem czy osobno?
    19.01.2011
    19.01.2011
    Dzień dobry!
    1. Jak zapisać: średniodługie czy średnio długie włosy?
    2. Jaka jest zasada przy pisowni zbioru wyrazów typu: nic nie robiąc, nic nie mówiąc, nic nie robiący, nic nie mówiący?
    3. Jak jest poprawnie:
    a) nie, to nie czy nie to nie?
    b) dziecko – nie dziecko czy dziecko nie dziecko?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna Pijewska
  • ono w liczbie mnogiej

    9.03.2023
    9.03.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie o 3 osobę liczby pojedynczej. Liczba mnoga od on to oni, liczba mnoga od ona to one, a od ono... no właśnie, jak utworzyć liczbę mnogą od ono? Onoe? Onoy? Proszę o odpowiedź.


    Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego